Rola edukacyjna muzeów w Polsce- o tym warto wiedzieć!
Muzea pełnią niezwykle istotną funkcję, ponieważ bezpośrednio uczestniczą w kształtowaniu społeczeństwa, szerzą wiedzę i nauczają postawy szacunku wobec dziedzictwa kulturowego. Oprócz roli edukacyjnej muzea spełniają dwie inne, jednakże również bardzo istotne funkcje – ochronną i estetyczną. Z tego względu można śmiało powiedzieć, że muzea to miejsca niezwykle ważne i bez wątpienia zasługują na miano niezastąpionych w wychowaniu pokoleń. Rola edukacyjna muzeów ściśle uzależniona jest od typu konkretnego obiektu – ogólnej specyfiki, prowadzonej działalności, finansowania, miejsca, wielkości, no i przede wszystkim samych ludzi, którzy pracują w danej jednostce i niejako kreują całość.
W Polsce funkcjonuje około 600 muzeów, a na całym świecie ich liczba przekracza ponad 50 tysięcy. Muzea to jedne z najważniejszych instytucji kulturalnych, które przechowując, chroniąc i jednocześnie prezentując eksponaty, rozpowszechniają tradycję i dorobek kulturalny. Mogłoby się wydawać, że w dzisiejszym świecie opartym na cyfryzacji, muzea nie są już potrzebne. Technologia bez wątpienia prężnie się rozwija i wręcz buduje aktualną rzeczywistość, jednakże warto pamiętać, że nie wszystko opiera się na sieci.
Muzea przeszły swoistego rodzaju rewolucję, ponieważ przestały być świątyniami, “zeszły na ziemię” i dostosowały się do oczekiwań dzisiejszego społeczeństwa. Z tego względu muzea stały się miejscami spotkań, gdzie uczestnicy mają możliwość wejść w strefę dialogu, wymiany zdań, poglądów i współpracy. Ta zmiana bez wątpienia jest niezwykle ważna, ponieważ dzięki temu muzea zachęcają swoich odbiorców do obcowania z przestrzenią i materią, które zostały przecież stworzone specjalnie dla ludzi. Widać zatem, że muzea to niepowtarzalne miejsca, które w doskonały sposób przekazują najważniejsze wartości i wiedzę.
Edukacja muzealna w Polsce – jak działa?
Dzisiejsza młodzież w wieku szkolnym niezwykle dużo czasu spędza w internecie. Niestety trzeba otwarcie powiedzieć, że zjawisko to jest zupełnie naturalne i nie powinno już nikogo dziwić. Pandemia dobitnie pokazała, że całe życie może kręcić się wyłącznie wokół sieci i komputer nie służy jedynie do rozrywki. Ostatnie dwa lata uczniowie spędzili na nauce zdalnej, która jeszcze mocniej wciągnęła młode osoby w wir cyfryzacji. Aktualnie komputer nie jest już tylko elementem zabawy, ale również pracy i nauki. Z tego względu świat offline stał się dla młodych już wybitnie nieciekawy i mało interesujący.
Muzea są świadome aktualnego problemu, który z roku na rok stale rośnie. Z tego względu oferta edukacyjna wszelkiego rodzaju instytucji kulturalnych w Polsce została stworzona i dostosowana do potrzeb młodych odbiorców. Proces edukacji muzealnej ma przede wszystkim zachęcać uczniów do odwiedzin i obcowania z materią muzealną, co bez wątpienia przekłada się na poszerzanie horyzontów, zgłębianie wiedzy i naukę.
W muzeach uczniowie mają możliwość wejść w dialog i dyskusję, konfrontując się jednocześnie z poglądami innych osób. Poznawanie materii muzealnej i obcowanie z nią sprawia, że młodzież uczestniczy bezpośrednio w akcie współtworzenia, interpretowania, jak również relacjonowania i edukowania o życiu codziennym i historii. To wszystko sprawia, że edukacja muzealna bez wątpienia ulepsza wiedzę szkolną, ponieważ ją upraktycznia i rozpowszechnia fundamentalne wartości kultury, historii i nauki. Edukacja muzealna kształtuje u młodych osób wrażliwość poznawczą i estetyczną, które bez wątpienia są ważne w dorosłym życiu. Ten model nauczania opiera się na samokształceniu, w którym uczeń poszukuje i odkrywa wiedzę, którą później musi sam wykorzystać w praktyce.
Edukacja muzealna bez wątpienia ma ogromny wpływ i wkład w dzieło humanizacji, o czym mówił uczony Jerome S. Bruner. Warto zatem pamiętać, że edukacja to nie tylko szkolne programy i wytyczne, które przekazują wiedzę wyłącznie w sposób jednowymiarowy.
Edukacja muzealna – czy tylko dla dzieci i młodzieży?
Warto pamiętać, że oferta edukacyjna muzeów jest otwarta i nie ogranicza się wyłącznie do dzieci i młodzieży w wieku szkolny. Muzea mają za zadanie kształtować społeczeństwo, szerzyć wiedzę i nauczać fundamentalnej postawy szacunku. Z tego względu nawet dorośli mogą, a wręcz powinni czerpać z muzeów wiedzę, którą następnie przekażą swoim dzieciom. Edukacja muzealna dorosłych jest tak samo istotna, jak edukacja dzieci, ponieważ obywatele na każdym etapie życia powinni utożsamiać się z dziedzictwem kulturowym, znać je i doceniać.