Skarby Wisły

wrz 8, 2015

Już od 2009 roku prowadzone są prace archeologiczne nad Wisłą, mające na celu wydobywanie zatopionych w czasie burzliwych dziejów miasta skarbów. Tegoroczne upały i susza sprawiły, że poziom wody jest rekordowo niski. Ubywająca woda odsłania coraz większe fragmenty dna i pozostałości dawnych historycznych zawirowań.

Gratka dla archeologów

Już w pierwszej połowie sierpnia gołym okiem można było dostrzec pozostałości mostu w okolicy ulicy Bednarskiej. Prawdopodobnie są to ślady dawnego mostu Ponińskiego, istniejącego w tym miejscu w XVIII wieku, a więc przeszło 300 lat temu. Szczególnie interesujące były także zardzewiałe materiały leżące u brzegu Solca, w pobliżu Wilanowskiej. Przypuszczano, że to wrak luksusowego okrętu żeglugi rzecznej „Bajka”, zatopionego w czasie wojny.

Skuszeni tymi skarbami przeszłości archeolodzy ze Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich (SNAP) zaoferowali przeprowadzenie powierzchniowych badań. Widoczne na dnie znaleziska trzeba będzie po przebadaniu usunąć i zabezpieczyć – wiąże się to również z poprawą jakości żeglugi rzecznej i zwiększeniem bezpieczeństwa. Archeolodzy są najbardziej zainteresowani możliwością znalezienia śladów kultury starożytnej i średniowiecznych mieszkańców Warszawy, zwłaszcza jej lewego brzegu. Liczymy na znalezienie drobnych przedmiotów kościanych lub rogowych czy ceramiki. – mówi Hanna Pilcicka-Ciura ze SNAP. Nie pozostawią jednak zabytków „nowszych”, na które składać się mogą pozostałości architektury miejskiej od XVI wieku do czasów współczesnych. Zamierzamy też dokumentować obiekty techniki i relikty architektury. Zaznaczymy ich lokalizację i przekażemy konserwatorowi, który zdecyduje, co z nimi dalej zrobić. – dodaje pani archeolog.

Wyłowione skarby potopu

Początek września przyniósł nowe ustalenia. Archeologowie wydobyli już 12 ton zabytków! Są to głównie pozostałości łupów i ruin z okresu potopu szwedzkiego. Szczególnie interesującym miejscem jest obszar, na którym prawdopodobnie zatonęła szwedzka szkuta – płaski statek wykorzystywany głównie w transporcie drogą rzeczną – wypełniona drogocennymi przedmiotami wywożonymi ze stolicy. Rzeka oddała badaczom ogromne fragmenty marmurów, które ozdabiały pałace Wazów – kolumny, nadproża, ozdobne kule – oraz fontannę, płytki posadzkowe, drewniane elementy wozów, a także kule armatnie.

Stołeczne władze we współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego planują po zakończeniu badań umieszczenie wydobytych zabytków w miejscu, w którym warszawiacy i wszyscy zainteresowani będą mogli obejrzeć wszystkie znaleziska w formie eksponatów. Brane są pod uwagę Muzeum Warszawy, Zamek Królewski lub Cytadela, gdzie powstaje Muzeum Historii Polski.